Szkody Górnicze: Czym Są i Kto za Nie Odpowiada? 

Wydobycie surowców, takich jak węgiel czy miedź, od lat napędza gospodarkę wielu regionów Polski. Niestety, zyski te okupione są kosztami dla mieszkańców – ich domy i działki narażone są na szkody górnicze. Zniszczenia powstałe w wyniku działalności kopalni, takie jak uszkodzenia budynków i infrastruktury, są bezpośrednim skutkiem działalności kopalni i stanowią podstawę do ubiegania się o odszkodowanie. Wydobycie węgla oraz ruch zakładu górniczego to główne przyczyny tych zniszczeń. Zgłoszenie szkód górniczych może otworzyć drogę do odszkodowania. Często są to pęknięcia ścian, zapadające się fundamenty czy problemy z instalacjami. Na szczęście nie musisz samodzielnie walczyć o swoje prawa – nasza kancelaria pomoże Ci skutecznie przeprowadzić zgłoszenie szkód górniczych. W Kompensata Sp. z o.o. w Rudzie Śląskiej, Jastrzębiu Zdroju, Bytomiu, Rydułtowach, Imielinie, Bieruniu czy Radlinie wyjaśniamy, czym są szkody górnicze i kto ponosi za nie odpowiedzialność.

Dla wielu mieszkańców Śląska, Zagłębia i innych regionów górniczych, szkody górnicze to niestety część codzienności. Temat szkód górniczych jest szczególnie istotny w regionach takich jak Śląsk, gdzie zniszczenia powstałe w wyniku działalności kopalni są poważnym problemem. Problemy z nieruchomościami, takie jak pękające ściany, zapadające się podwórka, deformacje terenu, uszkodzenia konstrukcji dachów, pęknięcia stropów czy zaburzenia w instalacjach, to przykłady zniszczeń powstałych w wyniku działalności górniczej. Takie uszkodzenia powstały w wyniku powstałej szkody spowodowanej ruchem zakładu górniczego. Powstałe szkody górnicze mogą prowadzić do znacznych strat materialnych dla właścicieli nieruchomości, niezależnie od rozmiaru straty – nawet niewielkie szkody mogą być podstawą do dochodzenia odszkodowania. Szkody górnicze mogą wystąpić zarówno w trakcie działalności górniczej, jak i wiele lat po jej zakończeniu.

W Kompensata Sp. z o.o. pragniemy Państwu uświadomić, że nie jesteście sami w tej walce. Szkody górnicze mogą prowadzić do znacznych strat materialnych dla właścicieli nieruchomości, a ich negatywne konsekwencje dotyczą nie tylko budynków, ale także infrastruktury i środowiska. Ten artykuł wyjaśni, czym dokładnie są szkody górnicze, jakie są ich najczęstsze objawy oraz, co najważniejsze, kto prawnie odpowiada za ich naprawę i wypłatę odszkodowania. Prawna regulacja w zakresie szkód górniczych wynika z przepisów prawa geologicznego i górniczego, które określają odpowiedzialność przedsiębiorców za szkody wyrządzone w wyniku działalności górniczej. Właściciel nieruchomości ma prawo żądać odszkodowania za powstałą szkodę. Główne przyczyny szkód górniczych w Polsce to ruch górotworu, wstrząsy sejsmiczne oraz zaburzenia stosunków wodnych.

Czym dokładnie są szkody górnicze? 

Szkody górnicze to uszkodzenia majątku – głównie nieruchomości oraz innych obiektów budowlanych – powstałe na skutek działalności zakładu górniczego, w wyniku ruchu zakładu górniczego. Ruchy górotworu powstają w wyniku pozostawiania pustek poeksploatacyjnych pod ziemią, co jest efektem eksploatacji górniczej. Zgłoszenie szkód górniczych dotyczy m.in. takich regionów jak Górny Śląsk, Bełchatów, Legnica czy Lubelskie Zagłębie Węglowe.

Typowe objawy szkód to:

• Pęknięcia w ścianach i sufitach, zarówno powierzchniowe, jak i strukturalne.

• Osiadanie terenu i fundamentów, prowadzące do deformacji budynków.

• Zniekształcenia stolarki okiennej i drzwiowej, powodujące problemy z domykaniem.

• Uszkodzenia instalacji wodno-kanalizacyjnych, gazowych i elektrycznych, grożące awariami.

• Zapadnięcia działek i problemy z dojazdem, wynikające z deformacji terenu wokół nieruchomości.

Szkody górnicze należy zgłosić do zakładu górniczego odpowiedzialnego za działalność górniczą na danym terenie.

Szkody górnicze mogą dotyczyć nie tylko domów, ale także innych obiektów budowlanych, takich jak budynki gospodarcze, drogi czy infrastruktura publiczna. Działalność zakładu górniczego może powodować także inne szkody, takie jak uszkodzenia dróg, mostów, sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Rozmiar straty obejmuje nie tylko uszkodzenia budynków, ale także utratę wartości nieruchomości oraz koszty naprawy infrastruktury. Zaburzenia stosunków wodnych obejmują zmiany w poziomach wód gruntowych, co może prowadzić do zalania budynków.

Najczęstsze uszkodzenia spowodowane działalnością górniczą to pęknięcia ścian, uszkodzenia fundamentów oraz zalania budynków. Uszkodzenia mienia spowodowane szkodami górniczymi obejmują także pęknięcia ścian, fundamentów i dachów budynków, a także uszkodzenia dróg i infrastruktury.

Poszkodowany powinien złożyć pisemny wniosek o odszkodowanie za szkody górnicze.

Przyczyny szkód górniczych

Szkody górnicze powstają przede wszystkim w wyniku intensywnej działalności górniczej, takiej jak wydobycie węgla czy innych surowców, które prowadzi do nieodwracalnych zmian w strukturze gruntu. Ruch zakładu górniczego może powodować deformacje terenu, pęknięcia ścian, zalania piwnic oraz inne szkody, które często ujawniają się nie tylko podczas eksploatacji, ale również wiele lat po jej zakończeniu. Właśnie dlatego osoby poszkodowane powinny być świadome swoich praw oraz możliwości dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.

Prawna regulacja w zakresie szkód górniczych została szczegółowo określona w przepisach prawa geologicznego i górniczego. Zgodnie z tymi przepisami, przedsiębiorca prowadzący działalność górniczą ponosi pełną odpowiedzialność za szkody wyrządzone w wyniku tej działalności – zarówno materialne, jak i niematerialne, takie jak utrata wartości nieruchomości. Prawo nakłada na przedsiębiorcę obowiązek naprawienia szkody, co może oznaczać przywrócenie stanu poprzedniego lub wypłatę należnego odszkodowania pieniężnego.

Aby skutecznie dochodzić swoich praw, poszkodowany powinien w pierwszej kolejności zgłosić szkodę przedsiębiorcy górniczemu odpowiedzialnemu za jej powstanie. Następnie rozpoczyna się postępowanie ugodowe, które ma na celu polubowne rozwiązanie sporu i uzyskanie odszkodowania lub naprawę szkody. W przypadku braku porozumienia i wyczerpaniu postępowania ugodowego, poszkodowany nabywa prawo do wszczęcia postępowania sądowego. Co istotne, w całym procesie przysługuje mu ustawowe zwolnienie z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, co znacząco ułatwia dochodzenie roszczeń.

Warto skorzystać z pomocy doświadczonych ekspertów, którzy nie tylko przeanalizują sprawę, ale również wskażą najkorzystniejsze rozwiązania i poprowadzą przez wszystkie etapy postępowania. Dzięki temu osoby poszkodowane mogą liczyć na uzyskanie należnego odszkodowania, przywrócenie stanu poprzedniego lub inne formy wsparcia finansowego, które pozwolą zminimalizować skutki szkód wyrządzonych przez działalność górniczą. Skuteczna pomoc prawna to także gwarancja, że roszczenia nie ulegną przedawnieniu, a cały proces przebiegnie sprawnie i z korzyścią dla poszkodowanego.

Rodzaje szkód górniczych

Szkody górnicze mogą przybierać różnorodne formy, a ich skutki bywają odczuwalne zarówno dla właścicieli domów, jak i użytkowników gruntów czy infrastruktury publicznej. Najczęściej spotykane szkody to uszkodzenia budynków – pęknięcia ścian, deformacje fundamentów, a nawet poważniejsze zniszczenia konstrukcyjne, które mogą zagrażać bezpieczeństwu mieszkańców. W pobliżu kopalni często dochodzi także do zapadlisk, osuwisk oraz deformacji powierzchni terenu, co negatywnie wpływa na wartość nieruchomości i komfort życia.

Działalność zakładu górniczego może prowadzić do uszkodzeń dróg, mostów, sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, a także do zniszczenia upraw rolnych czy terenów leśnych. W efekcie, szkody górnicze zgodnie z prawem geologicznym i górniczym obejmują nie tylko straty materialne, ale również szkody środowiskowe, które mogą mieć długofalowe konsekwencje dla całych społeczności. W przypadku szkód prowadzących do utraty wartości użytkowej gruntów rolnych i leśnych zastosowanie mają także przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Odszkodowanie za szkody górnicze może być wypłacone w formie pieniężnej (świadczenia pieniężnego) lub poprzez przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego, zgodnie z kodeksem cywilnym. Wybór formy rekompensaty – czy będzie to odszkodowanie pieniężne, czy przywrócenie stanu pierwotnego – należy do poszkodowanego, który już na etapie zgłaszania roszczenia powinien określić, czy zależy mu na otrzymaniu świadczenia pieniężnego. Wysokość odszkodowania ustala się na podstawie cen obowiązujących w dniu określenia odszkodowania. W praktyce wypłata odszkodowania jest najczęściej wybieraną formą rekompensaty – uzyskane środki można przeznaczyć pieniądze na naprawę szkody lub dowolny inny cel. Warto pamiętać, że samym wypłacenia odszkodowania należy dochodzić w określonych terminach, aby nie doszło do przedawnienia roszczeń.

Aby uzyskać odszkodowanie za szkody górnicze, kluczowe jest szybkie zgłoszenie szkody przedsiębiorcy górniczemu odpowiedzialnemu za jej powstanie. Od momentu dowiedzenia się o szkodzie rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia roszczeń odszkodowawczych z tytułu szkód górniczych – wynosi on 5 lat. W przypadku braku porozumienia w postępowaniu ugodowym, poszkodowany ma prawo skierować sprawę na drogę sądową, korzystając z ustawowego zwolnienia z kosztów sądowych. To istotne ułatwienie w celu dochodzenia swoich roszczeń i uzyskania należnego odszkodowania.

Warto pamiętać, że szkody górnicze to realne zagrożenie dla majątku osób mieszkających w pobliżu kopalni. Znajomość rodzajów szkód oraz procedur ich zgłaszania pozwala skutecznie walczyć o swoje prawa i zabezpieczyć się przed negatywnymi konsekwencjami działalności górniczej. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak uzyskać odszkodowanie za szkody górnicze, skontaktuj się z ekspertami Kompensata Sp. z o.o. – pomożemy Ci przejść przez cały proces i zadbamy o Twoje interesy.

Kto odpowiada za naprawę szkód górniczych?

Zgłoszenie szkód górniczych opiera się na przepisach ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Artykuł 144 nakłada górniczego obowiązek naprawy szkód na przedsiębiorstwo górnicze, a także obowiązek złożenia odpowiedniego zabezpieczenia w przypadku zagrożenia szkodą.

• Odpowiedzialność przedsiębiorstwa górniczego: Nawet jeśli działało zgodnie z prawem i posiadało wszystkie niezbędne zezwolenia, przedsiębiorca odpowiedzialny (jeśli istnieje przedsiębiorca odpowiedzialny) za powstałe szkody górnicze ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody, które powstały w wyniku działalności kopalni. W przypadku, gdy nie istnieje przedsiębiorca odpowiedzialny za powstałe szkody górnicze ani jego następca prawny, odpowiedzialność przejmuje Skarb Państwa, reprezentowany przez odpowiedni organ nadzoru górniczego. Dotyczy to także sytuacji, gdy kopalnie upadają lub zostały zamknięte – wówczas możliwość dochodzenia roszczeń od Skarbu Państwa pozostaje zachowana.

• Charakter ryzyka: Odpowiedzialność ta ma charakter ryzyka, co oznacza, że nie trzeba udowadniać winy przedsiębiorstwa. Wystarczy wykazać związek przyczynowy między szkodą a działalnością kopalni, aby móc ubiegać się o odszkodowanie. To kluczowa zasada, która znacząco ułatwia proces dochodzenia roszczeń dla poszkodowanych.

Konsekwencje i prawo do odszkodowania za szkody górnicze

Dla mieszkańców terenów objętych działalnością górniczą, szkody górnicze to nie tylko niedogodności estetyczne, ale także poważne zagrożenie dla ich mienia i bezpieczeństwa.

• Prawo do rekompensaty: Na szczęście, prawo stoi po stronie poszkodowanych. Właściciele nieruchomości dotkniętych szkodami górniczymi mają prawo do pełnej rekompensaty za poniesione straty, a także do należnego odszkodowania za wyrządzonych szkodach.

• Wsparcie w dochodzeniu praw: Proces zgłoszenia szkód górniczych i dochodzenia odszkodowania może być skomplikowany. W Kompensata Sp. z o.o. zapewniamy, że nie musisz samodzielnie walczyć o swoje prawa. Nasza kancelaria jest tu, by pomóc Ci skutecznie przeprowadzić ten proces, zwiększając Twoje szanse na sprawiedliwe odszkodowanie. Po podpisaniu umowy będziemy walczyć o Twoje prawa i należne odszkodowanie na każdym etapie postępowania.

Po zgłoszeniu szkody kopalnia ma ustawowy 30-dniowy termin na zawarcie ugody. W przypadku braku porozumienia lub gdy kopalnia wyznaczy dłuższy termin, poszkodowany nabywa uprawnienie do wszczęcia postępowania sądowego. Wszczęcie postępowania sądowego następuje po wyczerpaniu postępowania ugodowego i nabyciu przez poszkodowanego praw podmiotowych. Osoba poszkodowana posiada ustawowe zwolnienie od wszystkich kosztów w całym procesie sądowym.

Warto pamiętać, że roszczenia o odszkodowanie za szkody górnicze mogą ulec przedawnieniu. Okres przedawnienia wynosi co do zasady 5 lat od dnia dowiedzenia się lub dniu ujawnienia szkody. Przepisy uchylonej ustawy mogą mieć zastosowanie do szkód powstałych przed nowelizacją, dlatego istotna jest znajomość historii legislacyjnej. Nadużycie prawa podmiotowego przez kopalnię, np. celowe opóźnianie procedury ugodowej lub podnoszenie zarzutu przedawnienia, może zostać zakwestionowane przez sąd.