Odszkodowanie za Szkody Górnicze w Budynkach: Zakres i Rodzaje Uszkodzeń

 

 

Pęknięcia ścian, zapadnięte podjazdy, wilgoć w piwnicy – to tylko niektóre ze skutków działalności kopalń, które mogą pojawić się w wyniku eksploatacji górniczej. Temat szkód górniczych dotyczy przede wszystkim mieszkańców żyjących w pobliżu kopalni, którzy są szczególnie narażeni na negatywne konsekwencje działalności kopalni, takie jak deformacje terenu, wstrząsy czy uszkodzenia budynków. Szkody górnicze mogą wystąpić zarówno w trakcie działalności górniczej, jak i wiele lat później. Jeśli jesteś właścicielem nieruchomości znajdującej się na terenach objętych wpływami eksploatacji górniczej, masz szansę ubiegać się o odszkodowanie za szkody górnicze, które wynikły z takiej działalności. W Kompensata Sp. z o.o.  wyjaśniamy, co dokładnie obejmuje odszkodowanie za szkody górnicze w budynkach oraz jakie straty mogą zostać wyrównane, aby właściciele mogli w pełni zrekompensować poniesione straty.

Dla wielu właścicieli nieruchomości na terenach objętych działalnością górniczą, szkody górnicze to realny problem, który wykracza poza kwestie estetyki, wpływając na bezpieczeństwo i wartość rynkową majątku. Zniszczenia powstałe w wyniku działalności kopalni mogą prowadzić do znacznych strat materialnych dla właścicieli nieruchomości. W regionach takich jak Śląsk, powstałe szkody górnicze są szczególnie poważnym problemem. Główne przyczyny szkód górniczych w Polsce to ruch górotworu, wstrząsy sejsmiczne oraz zaburzenia stosunków wodnych. Najczęstsze uszkodzenia spowodowane działalnością górniczą to pęknięcia ścian, uszkodzenia fundamentów oraz zalania budynków. Warto podkreślić, że nawet gdy kopalnie upadają i są zamykane, poszkodowani nadal mogą dochodzić roszczeń – roszczenia można kierować do Skarbu Państwa lub odpowiednich organów nadzoru górniczego.

Właściciele mają prawo żądać odszkodowania i mogą przeznaczyć pieniądze uzyskane z odszkodowania na naprawę powstałych szkód. Ten artykuł szczegółowo omówi, jakie dokładnie uszkodzenia podlegają odszkodowaniu, byś mógł świadomie dochodzić swoich praw.

 

Wstęp do tematu szkód górniczych

Szkody górnicze to poważny problem dla mieszkańców regionów, w których prowadzona jest intensywna działalność górnicza, zwłaszcza na terenach Śląska. Wydobycie węgla wiąże się z ryzykiem powstawania licznych szkód w budynkach, infrastrukturze oraz na gruntach, co może prowadzić do znacznych strat materialnych i obniżenia wartości nieruchomości. Zrozumienie, jakie są przyczyny i skutki szkód górniczych, jest kluczowe dla wszystkich poszkodowanych, którzy chcą skutecznie dochodzić swoich roszczeń. Prawo geologiczne oraz prawo geologiczne i górnicze precyzyjnie regulują kwestie związane z odpowiedzialnością za szkody powstałe w wyniku wydobycia węgla. Znajomość tych przepisów pozwala nie tylko na skuteczne dochodzenie odszkodowania, ale także na sprawną naprawę szkód i przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego.

 

Czym są szkody górnicze i co obejmuje odszkodowanie za szkody górnicze?

W przepisach prawnych nie znajdziemy jednoznacznej definicji „szkody górniczej”. Przyjmuje się jednak, że jest to uszczerbek majątkowy spowodowany działalnością kopalni. Szkody górnicze mogą dotyczyć nie tylko budynków, ale także innych obiektów budowlanych oraz innych szkód powstałych w wyniku działalności zakładu górniczego.

 

• Klucz do odszkodowania: Jeśli jako właściciel budynku zauważysz zmiany w konstrukcji lub infrastrukturze, powinieneś sprawdzić, czy uszkodzenia powstały w związku z działalnością zakładu górniczego. Ważne jest przede wszystkim, aby wykazać związek przyczynowy między szkodą a działalnością eksploatacyjną kopalni. Szkody górnicze mogą wystąpić zarówno w trakcie działalności górniczej, jak i wiele lat później. Główne przyczyny szkód górniczych w Polsce to ruch górotworu, wstrząsy sejsmiczne oraz zaburzenia stosunków wodnych, a najczęstsze uszkodzenia to pęknięcia ścian, uszkodzenia fundamentów oraz zalania budynków.

• Pełna rekompensata: Jak wyjaśnia adwokat Barbara Kompensata specjalizująca się w dochodzeniu szkód górniczych: „Szkody górnicze to nie tylko kwestia estetyki, ale także bezpieczeństwa i wartości rynkowej nieruchomości. Właściciele mają prawo do pełnej rekompensaty, a kopalnia odpowiada za skutki swojej działalności.” Przedsiębiorca odpowiedzialny za szkody górnicze ponosi odpowiedzialność za powstałą szkodę, a uszkodzenia powstałe w wyniku działalności zakładu górniczego mogą obejmować szeroki zakres obiektów budowlanych. Odszkodowanie za szkody górnicze może obejmować szeroki zakres uszkodzeń, a jego wysokość zależy od rodzaju i skali zniszczeń oraz rozmiaru straty. Zgodnie z art. 147 i 148 Prawa geologicznego i górniczego, jako poszkodowany możesz domagać się pełnej rekompensaty za poniesione straty, składając roszczenie odszkodowawcze. Wysokość należnego odszkodowania za szkody górnicze zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego oraz ustawy Prawo geologiczne i górnicze ustala się na podstawie cen obowiązujących w dniu, w którym określane jest odszkodowanie.

Odszkodowanie za szkody górnicze może być wypłacone w formie odszkodowania pieniężnego lub poprzez przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego. Poszkodowany może wskazać, czy zależy mu na otrzymaniu świadczenia pieniężnego, a odszkodowanie pieniężne jest ustalane na podstawie cen obowiązujących w dniu szacowania szkody. Właściciel może uzyskać odszkodowanie w formie świadczenia pieniężnego lub przywrócenia stanu poprzedniego. Wypłata odszkodowania pozwala przeznaczyć środki na naprawę szkód górniczych. Poszkodowany powinien złożyć pisemny wniosek o odszkodowanie za szkody górnicze, a zgłoszenie szkody przedsiębiorcy górniczemu jest formalnym rozpoczęciem procedury dochodzenia roszczeń odszkodowawczych. Zgłoszenie szkody należy skierować do przedsiębiorcy górniczego, którego działalność ją spowodowała. Po zgłoszeniu szkody kopalnia ma ustawowy 30-dniowy termin na zawarcie ugody.

Po zgłoszeniu szkody przedsiębiorcy górniczemu należy pamiętać, że okres przedawnienia roszczeń odszkodowawczych wynosi 5 lat i liczony jest od dnia dowiedzenia się o szkodzie (tzw. dnia dowiedzenia lub dniu ujawnienia szkody, czyli momentu dowiedzenia się o szkodzie przez poszkodowanego). Zgodnie z ustawą Prawo geologiczne i górnicze, roszczenia z tytułu powstania szkód górniczych przedawniają się po 5 latach od momentu dowiedzenia się o wyrządzonych szkodach. Po upływie okresu przedawnienia sprawca szkody nie jest zobowiązany do jej naprawy ani samym wypłacenia odszkodowania. W przypadku szkód powstałych przed zmianą prawa mogą mieć zastosowanie przepisy uchylonej ustawy, które przewidywały krótszy okres przedawnienia.

 

 

Prawna regulacja zagadnienia szkód górniczych

Kwestie odpowiedzialności za szkody wyrządzone działalnością górniczą są szczegółowo uregulowane przez prawo geologiczne i górnicze. Górniczy obowiązek zakładu górniczego obejmuje nie tylko naprawę wyrządzonych szkód, ale także podjęcie próby ugodowego rozwiązania sporu z poszkodowanym. Przedsiębiorca prowadzący działalność górniczą lub jego następca prawny ponosi pełną odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone w wyniku tej działalności – zarówno materialne, jak i niematerialne, takie jak utrata wartości nieruchomości. Zgodnie z przepisami, poszkodowany ma prawo żądać naprawienia szkody poprzez przywrócenie stanu poprzedniego lub wypłatę odszkodowania pieniężnego. W przypadku wyrządzonych szkodach, właściciel nieruchomości może domagać się od kopalni podjęcia działań zapobiegawczych oraz złożenia odpowiedniego zabezpieczenia. Dochodzenie roszczeń odszkodowawczych opiera się na formalnym zgłoszeniu szkody i może obejmować zarówno postępowanie ugodowe, jak i sądowe. Prawo geologiczne i górnicze daje więc poszkodowanym szerokie możliwości ochrony swoich interesów i skutecznego dochodzenia roszczeń z tytułu szkód górniczych.

 

Przedsiębiorca górniczy a odpowiedzialność

Odpowiedzialność za powstałe szkody górnicze spoczywa przede wszystkim na przedsiębiorcy prowadzącym działalność wydobywczą. Zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego, to właśnie przedsiębiorca odpowiedzialny za ruch zakładu górniczego ma obowiązek naprawę szkód górniczych, które powstały w wyniku eksploatacji. Naprawienie szkody może polegać na przywróceniu stanu poprzedniego, czyli odtworzeniu uszkodzonego budynku lub infrastruktury do stanu sprzed wystąpienia szkody, albo – jeśli jest to niemożliwe lub nieuzasadnione – na wypłacie odszkodowania pieniężnego.

W celu dochodzenia swoich roszczeń właściciel nieruchomości powinien w pierwszej kolejności zgłosić szkodę przedsiębiorcy górniczemu. To otwiera drogę do postępowania ugodowego, podczas którego strony mogą próbować dojść do porozumienia co do sposobu i zakresu naprawienia szkody. Jeżeli jednak nie uda się osiągnąć ugody, poszkodowany nabywa uprawnienie do wszczęcia postępowania sądowego. W trakcie postępowania sądowego sąd ustala wysokość odszkodowania, biorąc pod uwagę rozmiar i charakter szkody oraz możliwości przywrócenia stanu poprzedniego.

Warto podkreślić, że w przypadku gdy nie istnieje przedsiębiorca odpowiedzialny za powstałe szkody górnicze – na przykład gdy kopalnia została zlikwidowana i nie ma jej następcy prawnego – odpowiedzialność przejmuje Skarb Państwa. Dzięki temu osoby poszkodowane nie pozostają bez ochrony i mogą dochodzić swoich roszczeń także w takich sytuacjach.

Przedsiębiorca górniczy ma również obowiązek złożenia odpowiedniego zabezpieczenia, które ma na celu zapobieganie dalszym szkodom wyrządzonym przez ruch zakładu górniczego. Wysokość odszkodowania za szkody górnicze ustalana jest indywidualnie, w zależności od rozmiaru straty i możliwości naprawienia szkody. Prawo żądać odszkodowania przysługuje każdemu poszkodowanemu, który zgłosi szkodę i podejmie próbę ugodowego zakończenia sporu.

Warto pamiętać, że roszczenia odszkodowawcze mogą ulec przedawnieniu, jednak w przypadku nadużycia prawa podmiotowego sąd może uznać zarzut przedawnienia za nieuzasadniony. Tytuł szkód górniczych oraz obowiązek ich naprawienia są jasno określone w przepisach prawa geologicznego i górniczego, co daje poszkodowanym realne narzędzia do skutecznego dochodzenia swoich praw i uzyskania należnego odszkodowania.

 

Uszkodzenia konstrukcji i wykończenia budynku oraz przywrócenie stanu poprzedniego

Kopalnia odpowiada za wszelkie uszkodzenia konstrukcyjne, które powstały w wyniku wpływów eksploatacji górniczej oraz ruchu zakładu górniczego. Ruch zakładu górniczego, w tym wstrząsy sejsmiczne generowane przez działalność kopalnianą, mogą powodować zniszczenia powstałe zarówno w budynkach, jak i innych obiektach budowlanych. Uszkodzenia powstałe w wyniku zaburzeń stosunków wodnych obejmują zmiany w poziomach wód gruntowych, co może prowadzić do dodatkowych negatywnych konsekwencji dla budynków i infrastruktury.

 

Uszkodzenia konstrukcyjne:

• Pęknięcia ścian i fundamentów – to najczęstsze efekty szkód górniczych. Uszkodzenia fundamentów mogą prowadzić do poważnych problemów strukturalnych w budynku oraz innych obiektach budowlanych.

• Osiadanie budynku – w wyniku ruchów ziemi oraz dynamicznych procesów związanych z ruchem zakładu górniczego może dojść do przesunięcia lub osiadania całej konstrukcji budynku, co może prowadzić do dalszych problemów w użytkowaniu.

• Pęknięcia stropów i dachu – wpływ na konstrukcję dachu oraz stropów budynku może prowadzić do obniżenia bezpieczeństwa użytkowania obiektu.

• Przechylenie budynku i jego prostowanie – w wyniku szkód górniczych oraz zniszczeń powstałych na skutek wstrząsów sejsmicznych może dojść do przechylenia budynku, co jest wynikiem nierównomiernego osiadania gruntu pod budynkiem. Takie przechylenie może powodować dalsze uszkodzenia konstrukcji. W sytuacji, gdy budynek ulega przechyleniu, konieczne może być prostowanie budynku. Jest to proces, w którym podejmuje się próbę wyrównania nachylenia budynku, co pozwala na przywrócenie jego pierwotnej funkcjonalności. W przypadku gdy naprawa okaże się niemożliwa lub zbyt kosztowna, może zachodzić potrzeba wyburzenia budynku i ewentualnej odbudowy. W obu przypadkach będziesz potrzebował ubiegać się o odszkodowanie za szkody górnicze.

Negatywne konsekwencje szkód górniczych obejmują nie tylko uszkodzenia konstrukcji i zniszczenia powstałe w obiektach budowlanych, ale także wpływ na bezpieczeństwo i komfort użytkowania nieruchomości.

 

• Zniszczenia wykończenia budynku: Odszkodowanie za szkody górnicze obejmuje także uszkodzenia wykończenia wnętrz budynku:

• Pęknięcie tynków i odpadające płytki – ruchy ziemi mogą powodować odspajanie tynków od ścian, a także odpadanie płytek z podłóg i ścian.

• Zniszczone podłogi – w wyniku nierównomiernego osiadania budynku mogą powstawać pęknięcia lub wypaczenia, które skutkują ich konieczną wymianą.

• Uszkodzona stolarka okienna i drzwiowa – w wyniku przesunięcia konstrukcji budynku drzwi i okna mogą przestać działać poprawnie, mogą się nie domykać lub zniszczyć.

 

 

Uszkodzenia instalacji i terenu wokół budynku 

Kolejnym elementem, który może ulec zniszczeniu i konieczności ubiegania się o odszkodowanie za szkody górnicze, są wszelkie instalacje, inne obiekty budowlane oraz teren wokół nieruchomości. Powstałe szkody górnicze mogą obejmować nie tylko budynki mieszkalne, ale także inne obiekty budowlane, takie jak garaże, ogrodzenia, studnie czy infrastruktura techniczna, a także teren wokół nich.

 

Uszkodzone instalacje: W odszkodowaniu za szkody górnicze uwzględniane są:

• Uszkodzenia instalacji wodno-kanalizacyjnych – w wyniku pęknięć ścian, osiadania budynku czy wstrząsów górniczych może dojść do uszkodzeń rur i instalacji wodociągowych lub kanalizacyjnych.

• Uszkodzenia instalacji gazowych i elektrycznych – wstrząsy górnicze mogą spowodować uszkodzenia przewodów elektrycznych, a także pęknięcia w instalacjach gazowych, co stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa mieszkańców.

Uszkodzenia terenu wokół budynku: Zniszczenia nie ograniczają się tylko do samego budynku. Odszkodowanie za szkody górnicze obejmuje także uszkodzenia terenu wokół budynku oraz inne szkody, które mogą dotyczyć gruntów rolnych i leśnych. Rozmiar straty może być znaczny, zwłaszcza gdy uszkodzenia powstały na dużych obszarach lub prowadzą do utraty wartości użytkowej tych gruntów.

• Zapadnięcia nawierzchni na podjazdach, chodnikach czy tarasach, które stanowią zagrożenie i utrudniają korzystanie z przestrzeni wokół budynku.

• Uszkodzenia ogrodzeń, garaży, studni.

• Ogrody i działki to kolejne przestrzenie, które mogą zostać zniszczone przez zapadnięcia gruntu.

Warto dodać, że ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych wprowadza dodatkowe regulacje w przypadku szkód górniczych prowadzących do utraty wartości użytkowej gruntów rolnych i leśnych, co daje poszkodowanym możliwość dochodzenia odszkodowania także za tego typu straty.

 

Dochodzenie odszkodowań

Proces dochodzenia odszkodowań za szkody górnicze może być złożony i wymagać specjalistycznej wiedzy. Każda osoba, która doznała szkody w wyniku działalności kopalni, ma prawo ubiegać się o odszkodowanie, niezależnie od rozmiaru czy rodzaju powstałej szkody. Warto skorzystać z pomocy doświadczonych ekspertów, którzy przeanalizują sprawę, przygotują niezbędną dokumentację i wskażą najskuteczniejsze kroki w celu uzyskania należnego odszkodowania. Profesjonalna pomoc prawna i techniczna jest szczególnie ważna, aby uniknąć przedawnienia roszczeń oraz skutecznie przejść przez wszystkie etapy postępowania ugodowego lub sądowego. Dzięki wsparciu specjalistów, poszkodowani mogą liczyć na sprawną naprawę szkód i pełną rekompensatę strat.

Po podpisaniu umowy będziemy walczyć w imieniu klienta o uzyskanie należnych świadczeń od zakładów górniczych.

 

Wysokość odszkodowania

Wysokość odszkodowania za szkody górnicze jest ustalana indywidualnie, w zależności od rozmiaru i rodzaju powstałej szkody. Poszkodowany ma prawo żądać przywrócenia stanu poprzedniego, co oznacza, że zakład górniczy ponosi koszty naprawy wszystkich uszkodzeń. Alternatywnie, poszkodowany może wybrać wypłatę świadczenia pieniężnego jako formę odszkodowania – wysokość takiego świadczenia pieniężnego określana jest na podstawie szczegółowej wyceny wartości szkody. W niektórych przypadkach możliwe jest również dochodzenie odszkodowania za utratę wartości nieruchomości, jeśli szkody górnicze wpłynęły na jej rynkową cenę. Dzięki temu właściciele nieruchomości mogą skutecznie zabezpieczyć swoje interesy i uzyskać pełną rekompensatę za poniesione straty.