Jakie akty prawne regulują kwestie postępowań o naprawę szkód górniczych?

Naprawa szkód górniczych, a także możliwości i ograniczenia w zakresie swobodnego wyboru sposobu naprawienia szkody regulowane są przez akty prawne, które będą tematem naszego wpisu.

Naprawa szkód górniczych: podstawowe akty prawne

Do podstawowych aktów prawnych regulujących sprawy o naprawienie szkód górniczych zaliczamy:

• dekret z dnia 6 maja 1953 r. – Prawo górnicze (tekst jedn. Dz.U. z 1978 r. Nr 4, poz. 12 ze zm.),
• ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947 ze zm.),
• ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 2126 ze zm.).

​Dekret z dnia 6 maja 1953 r. – Prawo górnicze obowiązywał do dnia wejścia kolejnej regulacji, czyli Prawa geologicznego i górniczego z 1994 r. Następnie w życie weszło Prawo geologiczne i górnicze z 2011 r., które zastąpiło ww. akty prawne.

Wybór sposobu naprawy szkody górniczej

Zgodnie z ustawą Prawo geologiczne i górnicze z 1994 r. poszkodowanemu nie przysługiwało prawo wyboru sposobu naprawienia szkody, gdyż przyjęto zasadę, że naprawienie szkody górniczej powinno nastąpić, co do zasady wedle woli przedsiębiorcy górniczego w formie restytucji naturalnej czyli przywróceniu stanu poprzedniego. W szczególnym przypadku, gdy naprawa była ekonomicznie nieuzasadniona lub technicznie niemożliwa, naprawienie szkody następowało poprzez wypłatę tzw. „jednorazowego odszkodowania” w wysokości równej wartości technicznej.

Wraz z wejściem w życie ustawy Prawo geologiczne i górnicze z 2011 roku przyjęto, że w sprawach o naprawienie szkody górniczej nie ma ograniczeń w przedmiocie wyboru przez poszkodowanego sposobu naprawienia szkody. Zgodnie z regulacją zawartą w artykule 147 prawa geologicznego i górniczego, poszkodowany z tytułu szkody wyrządzonej działaniem zakładu górniczego ma wybór pomiędzy przywróceniem stanu poprzedniego, a odszkodowaniem pieniężnym. W drugim przypadku konieczna jest zgoda podmiotu odpowiedzialnego.

Na czym bazują przepisy prawa geologicznego i górniczego z 2011 roku?

​Przepisy prawa geologicznego i górniczego z 2011 roku w zakresie naprawy szkód wyrządzonych przez zakłady górnicze bazują w dużej mierze na rozwiązaniach kodeksu cywilnego (art. 363 § 1 k.c.). Różnica między regulacjami zawartymi w prawie geologicznym i górniczym, a przepisami kodeksu cywilnego polega na tym, że poszkodowany musi otrzymać zgodę podmiotu odpowiedzialnego za szkodę na to, by naprawienie szkody nastąpiło poprzez zapłatę odpowiedniej kwoty pieniężnej. Kodeks cywilny nie przewiduje takiego warunku. Kiedy szkoda jest wynikiem niezgodnego z prawem działania zakładu górniczego, naprawienie szkody następuje całkowicie w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego.