Co robić, gdy zauważymy pochylenie budynku przez szkody górnicze?

Pochylenie budynku to jeden z problemów, z jakimi boryka się wiele osób, mieszkających na terenach eksploatacji górniczej. W sytuacji wystąpienia szkody górniczej, spowodowanej ruchem zakładu górniczego, poszkodowany ma prawo do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.

W przypadku szkód górniczych, podobnie jak w każdej innej sprawie cywilnej, obowiązują normy wyznaczane przez Kodeks cywilny oraz Kodeks postępowania cywilnego. Jednocześnie sprawy dotyczące szkód górniczych, regulowane są przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Odchylenie od pionu konstrukcji budynku to jedna z kategorii szkód górniczych, która daje właścicielowi budynku prawo do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych. Poszkodowany przez zakład górniczy ma prawo do ubiegania się o odszkodowanie pieniężne, a kopalnia zobowiązana jest do zaproponowania ugody w ciągu 30 dni od dnia zgłoszenia szkody.

Jeśli właściciel nieruchomości stwierdza szkodę, która jest wynikiem eksploatacji górniczej na danym terenie (np. pochylenie budynku), ma prawo domagać się naprawienia uczynionej szkody na mocy przepisów ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Pierwszym krokiem jest ustalenie, który zakład górniczy odpowiada za powstanie szkód. Następnie należy skierować pisemny wniosek do odpowiedniego oddziału tego zakładu. Po rozpatrzeniu wniosku poszkodowany zostanie poinformowany o wydanej opinii, dotyczącej zasadności wniosku.
Zatem w pierwszej kolejności poszkodowany wzywa zakład górniczy do zawarcia ugody. We wniosku należy wskazać oczekiwany sposób zaspokojenia roszczeń, a więc np. usunięcie szkody i przywrócenie do stanu poprzedniego (restytucja naturalna) lub rekompensatę pieniężną za wyrządzoną szkodę.
Poszkodowany musi przy tym pamiętać, że świadczenie odszkodowawcze nie może przewyższać wartości szkody. Zaproponowana przez zakład górniczy wartość odszkodowania w ramach ugody może być niższa, jeśli zostanie udowodnione, że poszkodowany miał wpływ na powstanie lub zwiększenie rozmiaru szkody. Jednocześnie poszkodowanemu należy się odszkodowanie z tytułu tzw. utraconych korzyści, czyli takich, które mógłby uzyskać, gdyby nie doszło do szkody górniczej.

Zakład górniczy, do którego trafił wniosek o odszkodowanie za szkody górnicze, ma 30 dni na jego rozpatrzenie. W przypadku braku jakiejkolwiek odpowiedzi po tym okresie poszkodowany ma prawo wystąpić na drogę sądową.
Jeśli kwota pieniężna proponowana z tytułu odszkodowania lub przeznaczona na remont w ocenie poszkodowanego jest za niska, również można ubiegać się o swoje prawa na drodze sądowej. Takie sprawy nie należą do rzadkości, gdyż zakłady górnicze zawsze w pierwszej kolejności starają się zabezpieczyć własny interes. W postępowaniu ugodowym starają się udowodnić brak związku przyczynowo-skutkowego między powstałymi szkodami lub utraconymi korzyściami a działalnością zakładu górniczego. Widoczne uszkodzenia budynku, jak np. pochylenie, często bywają kwestionowane.
Co w takiej sytuacji powinien zrobić poszkodowany? Problematyka związana ze szkodami górniczymi jest dość zawiła, wymaga indywidualnej analizy sprawy i uwzględnienia licznych przepisów prawnych, dlatego w przypadku niesatysfakcjonującej odpowiedzi zakładu górniczego w pierwszej kolejności warto skorzystać z pomocy i porady specjalistów, którzy mają stosowne doświadczenie w tym zakresie.