Zakład górniczy

Zgodnie z przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze z dnia 9 czerwca 2011 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 981) zakładem górniczym jest wyodrębniony technicznie i organizacyjnie zespół środków służących bezpośrednio do wykonywania działalności regulowanej ustawą w zakresie wydobywania kopalin ze złóż, a w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny wraz z pozostającym w związku technologicznym z wydobyciem kopaliny przygotowaniem wydobytej kopaliny do sprzedaży, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów albo podziemnego składowania dwutlenku węgla, w tym wyrobiska górnicze, obiekty budowlane, urządzenia oraz instalacje;

Ruch zakładu górniczego prowadzi się w sposób zgodny z przepisami prawa, w szczególności na podstawie planu ruchu zakładu górniczego, a także zgodnie z zasadami techniki górniczej. Plan ruchu zakładu górniczego sporządza przedsiębiorca, odrębnie dla każdego zakładu górniczego, na okres od 2 do 6 lat albo na cały planowany okres prowadzenia ruchu, jeżeli jest on krótszy.

Plan ruchu zakładu górniczego określa:

• strukturę organizacyjną zakładu górniczego, w szczególności przez wskazanie stanowisk osób kierownictwa i dozoru ruchu;
• granice zakładu górniczego;
• szczegółowe przedsięwzięcia niezbędne w celu zapewnienia:
• wykonywania działalności objętej koncesją,
• bezpieczeństwa powszechnego,
• bezpieczeństwa pożarowego,
• bezpieczeństwa osób przebywających w zakładzie górniczym, w szczególności dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,
• racjonalnej gospodarki złożem,
• ochrony elementów środowiska,
• ochrony obiektów budowlanych,
• zapobiegania szkodom i ich naprawy.

Czym jednak różni się „zakład górniczy” od określenia „kopalnia”, często stosowanego z nim zamiennie? O ile w języku powszechnym (codziennym) pojęcia te wydają się zbieżne, tak na gruncie prawa ich zróżnicowanie może okazać się szczególnie istotne. Określenie „kopalnia” obejmuje bowiem podmiot, w którego skład wchodzi zakład lub zakłady górnicze, a także jednostki usługowe i pomocnicze. Zatem kopalnia może składać się z wielu zakładów górniczych. Poniekąd pojęcie to odpowiada pojęciu przedsiębiorstwa, które może zostać zaliczone do przedsiębiorstw przemysłu wydobywczego, a czasami stanowi jego oddział. Zajmuje się ona pozyskiwaniem ze złóż naturalnych lub ze zwałów, kopalin poddanych przepisom prawa górniczego, czasami także realizuje ona ich uszlachetnianie, bądź przeróbkę.

Zakład górniczy z kolei stanowi zasadniczą jednostkę organizacyjną przedsiębiorstwa górniczego, którego lokalizacja [wspomnianego zakładu] zależy w oczywisty sposób od umiejscowienia pokładów surowca naturalnego. Wydobycie tego surowca jest wszakże kluczowym elementem działalności takiego zakładu, co znajduje również odzwierciedlenie w obecnie obowiązującej ustawie Prawo geologiczne i górnicze, definiującej złoże kapaliny jako naturalne nagromadzenie minerałów, skał oraz innych substancji, których wydobywanie może przynieść korzyść gospodarczą.

W innym z naszych artykułów tłumaczymy dodatkowo co oznacza termin przedsiębiorca górniczy.