Wnioski o naprawę szkód górniczych w Polsce - przytaczamy dane z raportu NIK

Najwyższa Izba Kontroli to organ zajmujący się nadzorowaniem działalności innych państwowych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności – misją NIK jest dbałość o skuteczność w służbie publicznej dla Polski. Jedna z przeprowadzonych w ostatnim czasie kontroli dotyczyła usuwania przez przedsiębiorców górniczych szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego. Dotyczyła między innymi rozpatrywania wniosków o naprawę szkód górniczych, którym poświęcony jest dzisiejszy wpis.

Ile wniosków o naprawę szkód wpływa do kopalni? Jakich kwot dotyczą?

Ze względu na istotne szkody, do jakich przyczynić się może zakład górniczy jest niezwykle istotne, żeby poszkodowani mogli uzyskać odpowiednie środki do ich usunięcia. W ciągu dwóch lat, podczas których NIK prowadziła przedmiotową kontrolę, do czterech badanych spółek węglowych wpłynęło łącznie 29 535 wniosków o naprawę szkód górniczych. Niemal 80% zostało uznanych za zasadne. Jeżeli chodzi o koszty, jakie w związku z tym poniosły kopalnie – mowa o kwocie 851.006,00 tysięcy złotych. Prawie 20% to koszty wypłaty odszkodowań za szkody górnicze w trybie ustawy Prawo geologiczne i górnicze.

Jak oceniają postępowania o odszkodowanie sami poszkodowani?

Jednym z zagadnień poruszonych przez NIK w raporcie jest ocena działań podejmowanych przez przedsiębiorców górniczych w zakresie usuwania szkód górniczych. W celu zebrania potrzebnych do tego informacji przeprowadzone zostało badanie ankietowe, podczas którego wysłano 300 ankiet do losowo wybranych osób fizycznych, które wniosły wniosek o naprawę szkód górniczych do zakładów górniczych. Odpowiedzi udzieliło 37% ankietowanych. Ponad 50% procent ankietowanych było zadowolonych z terminu i jakości załatwienia sprawy. Pozostała część wskazała, że trwające do dwóch lat postępowanie o naprawę szkód górniczych było w ich odczuciu za długie. Ponadto 56% stwierdziło rzetelność kopalni w ustalaniu rzeczywistych skutków prowadzonej działalności. Na koniec 57% ankietowanych określiło wysokość wypłaconego odszkodowania jako wystarczającą lub zakres wykonanych robót odpowiedni do przywrócenia ich uszkodzonej nieruchomości do stanu poprzedniego.

Co kiedy nie ma kopalni odpowiedzialnej za szkodę?

NIK pochyliła się również nad tym zagadnieniem. Zgodnie z art. 146 Prawa geologicznego i górniczego kiedy nie ma przedsiębiorcy odpowiedzialnego za szkodę albo jego następcy prawnego, wnioski rozpatrują organy nadzoru górniczego. W związku z tym NIK kontrolowała również wnioski kierowane do Okręgowych Urzędów Górniczych. Z raportu wynika, że Skarb Państwa poniósł koszty wysokości 6,9 tysięcy złotych z tego tytułu w przedmiotowym okresie. Do badanych urzędów wpłynęło 11 wniosków. Jeden zakończył się ugodą, w wyniku której Wyższy Urząd Górniczy wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 6,9 tysięcy złotych. Pozostałe zaś zostały albo oddalone ze względu na bezzasadność, albo umorzone, bądź przekazane do rozpatrzenia ze względu na znalezienie przez OUG następcy prawnego.