Postępowanie dowodowe w sprawach górniczych - najważniejsze informacje

Zgodnie z przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze z 2011 r. przedsiębiorca górniczy, którego działalność eksploatacyjna doprowadziła do powstania szkód na terenie nieruchomości, zobowiązany jest pokryć koszty niezbędnych napraw, wypłacić należne właścicielowi odszkodowanie lub przywrócić nieruchomość do stanu sprzed powstania szkody. Sprawy sądowe dotyczące szkód górniczych wymagają jednak udowodnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy działalnością górniczą a powstaniem szkód. Jak wygląda postępowanie dowodowe w takich sprawach?

Wykazanie związku między powstałymi szkodami górniczymi a eksploatacją górniczą danej kopalni spoczywa na poszkodowanym. Kopalnia często zaprzecza istnieniu takiej zależności i zmierza do udowodnienia, iż szkoda powstała wskutek działania siły wyższej, z winy samego poszkodowanego lub osób trzecich. Za najważniejszy dowód w sprawach górniczych uważa się opinię powołanych przez sąd biegłych, którzy na podstawie danych zebranych podczas oględzin nieruchomości oceniają stan zniszczeń, dokonują wyceny likwidacji szkód górniczych oraz stwierdzają stopień wpływu poszczególnych czynników i działań na powstanie szkód.

Dodatkowe dowody stanowią fotografie zniszczonej nieruchomości oraz wszelka dokumentacja związana z zabezpieczeniem budynków i gruntów przed powstaniem szkód wynikających z eksploatacji górniczej. Oczywiście na polu dowodowym nie ma ograniczeń, gdyż każde postępowanie, w którym dochodzenie dotyczy szkód górniczych, wygląda zupełnie inaczej. Szkody górnicze to bowiem nie tylko szkody powstałe na budynkach, np. popękane ściany, pochylenie bryły budynku, uszkodzenie instalacji czy dachu, lecz także szkody powstałe na gruncie: na polach uprawnych, ogródkach działkowych, działkach budowlanych, prywatnych drogach itd., itp. Często do uszkodzeń dochodzi także w budynkach gospodarczych lub obiektach użytkowych (szopy, stodoły, szklarnie itp.).

Co prawda zdarza się to stosunkowo rzadko, lecz w niektórych przypadkach kopalnia jest w stanie częściowo lub całkowicie uchronić się przed wypłaceniem odszkodowania poprzez wykazanie winy samego właściciela nieruchomości w powstaniu szkód. A zatem zanim skieruje się sprawę do sądu, trzeba mieć pewność, iż nieruchomość została odpowiednio zabezpieczona przed szkodami górniczymi już w trakcie budowy, wedle ówczesnych wymogów. Fakt ten musi zostać poparty dokumentacją. Podczas całego postępowania sądowego warto również zdać się na pomoc specjalistów, czyli kancelarii prawniczej, która w podobnych sprawach ma już spore doświadczenie i potrafi zebrać skuteczny materiał dowodowy.