​Działalność górnicza kopalni niejednokrotnie przyczynia się do powstania szkód górniczych, co jest niemałym problemem, szczególnie na obszarach bogatych w surowce kopalniane. Tąpnięcia, wstrząsy, przemieszczanie się mas gruntu i zaburzenia w przepływie wód gruntowych mogą prowadzić do poważnych szkód na budynkach i gruntach. W jaki sposób polskie prawo podchodzi do odpowiedzialności za powstałe szkody? Czy ich wyrządzenie może być traktowane jako czyn niedozwolony?

Górnicza eksploatacja terenu może prowadzić do powstania szkód na budynkach i gruntach. W takiej sytuacji poszkodowani mają możliwość wystąpienia do kopalni z wnioskiem o naprawienie mienia lub wypłacenie im należnego odszkodowania. Jeśli kopalnia odmówi przyjęcia odpowiedzialności za szkody, sprawę można skierować do sądu. Jak długo czeka się na odpowiedź ze strony przedsiębiorcy górniczego? Ile trwa postępowanie roszczeniowe w sprawie szkód górniczych?

​Przyczyny pękania zewnętrznych ścian budynków mogą być różne. Nierównomierne osiadanie obiektu, niewystarczające umocnienie ścian przy drzwiach i oknach, zbyt słabe fundamenty czy niewłaściwie przeprowadzone prace budowlane to tylko niektóre z nich. W nieruchomościach usytuowanych na terenie bogatym w złoża surowców kopalnych, na którym prowadzona jest intensywna eksploatacja górnicza, pęknięcia ścian mogą być konsekwencją wstrząsów, tąpnięć lub przemieszczania się mas gruntowych.  

Zgodnie z przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze z 2011 r. przedsiębiorca górniczy, którego działalność eksploatacyjna doprowadziła do powstania szkód na terenie nieruchomości, zobowiązany jest pokryć koszty niezbędnych napraw, wypłacić należne właścicielowi odszkodowanie lub przywrócić nieruchomość do stanu sprzed powstania szkody. Sprawy sądowe dotyczące szkód górniczych wymagają jednak udowodnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy działalnością górniczą a powstaniem szkód. Jak wygląda postępowanie dowodowe w takich sprawach?

Każda osoba, której mienie ucierpiało na skutek tąpnięć i innych zdarzeń geologicznych wywołanych eksploatacją górniczą, może starać się o odszkodowanie za szkody górnicze lub żądać od kopalni naprawy wyrządzonych szkód. Postępowanie roszczeniowe może przybrać formę ugodową lub odbyć się na drodze sądowej. Zanim jednak poszkodowani skierują sprawę do sądu zobowiązani są do podjęcia próby zawarcia przedsądowego porozumienia z kopalnią – tzw. ugody, o czym mówi Art. 151. ustawy Prawo geologiczne i górnicze z 2011 r. Czy uzyskanie uczciwych warunków ugody jest możliwe?

W świetle obowiązującego prawa odpowiedzialność za szkody górnicze w budynkach zlokalizowanych na obszarze eksploatacji górniczej ponosi zakład górniczy. Właściciele nieruchomości, jeśli nie dojdą do porozumienia z kopalnią w procesie ugodowym, mogą wystąpić na drogę sądową, by dochodzić roszczeń za szkody powstałe w budynkach na skutek wstrząsów górniczych, ich następstw lub innych zdarzeń pośrednio i bezpośrednio związanych z działalnością kopalni. Jak zakłady górnicze bronią się w sądzie przed odpowiedzialnością finansową?

​Naprawa szkód górniczych, a także możliwości i ograniczenia w zakresie swobodnego wyboru sposobu naprawienia szkody regulowane są przez akty prawne, które będą tematem naszego wpisu.

Prawo cywilne daje poszkodowanemu możliwość wyboru sposobu naprawienia wyrządzonej mu szkody. Mamy w tym przypadku do czynienia z restytucją naturalną oraz odszkodowaniem. Wyjaśniamy, jaki sposób naprawienia wyrządzonej szkody wybrać.

Jeszcze w latach 90. obowiązywał administracyjny tryb dochodzenia odszkodowań za szkody wyrządzone przez kopalnie. Wniosek składało się do odpowiedniej komisji, która orzekała o jego słuszności. Dzisiaj sprawy o naprawienie szkód górniczych toczą się przed sądami powszechnymi. Jest to proces charakterystyczny – zapraszamy do lektury artykułu, w którym przedstawimy go krok po kroku.